کنیبالیزیشن (Cannibalization) یا هم نوع خواری چیست؟
به طور خلاصه وقتی دو یا چند صفحه از سایت دارای یک کلمه کلیدی باشند، موتورهای جستجو نمیدانند کدام صفحه را باید نمایش دهند. نتیجه این میشود که این دو صفحه از یک سایت با هم رقابت میکنند، گاهی این صفحه و گاهی دیگری بالاتر قرار میگیرند و به همین خاطر به آن هم نوع خواری یا cannibalization گفته میشود.
گاهی روی محتوا و مقالات سایت خود به خوبی کار میکنید و به نظرتان اگر در کلمات کلیدی مشابه و نزدیک به هم بتوانید رتبههای مختلف را در موتورهای جستجو تصاحب کنید خیلی خوب است. غافل از اینکه بعد از بررسی متوجه میشوید اتفاقا رتبههای شما افت داشته است و اسیر کنیبالیزیشن یا همنوعخواری شدهاید. اما کنیبالیزیشن (Cannibalization) چیست و چطور آن را برطرف کنیم؟
کنیبالیزیشن (Cannibalization) یا همنوعخواری به چه معناست؟
زمانی که سایت شما در حال رشد و محتواهای آن در حال رتبهگرفتن هستند، این امکان وجود دارد که مطالب آن درگیر رقابت با همدیگر شوند. کنیبالیزیش (Cannibalization) یا همنوعخواری که در واقع درست آن Keyword Cannibalization است، به این معنی است که تعدادی از پستهای بلاگ و مقالات سایت شما برای یک ورودی یکسان در گوگل رتبه گرفته باشند و در واقع ناخواسته وارد رقابت با یکدیگر شده باشند. به دلیل این از کلمه همنوعخواری استفاده میشود که این مطالب رتبه همدیگر را میخورند و در واقع هر دو مشمول افت رتبه میشوند. از آنجایی که این دو محتوا شباهت بسیار زیادی به هم دارند و برای یک کلمه کلیدی مشابه بهینه شدهاند، این اتفاق رخ میدهد و وقتی پستها و مقالات خود را برای کوئریهای مشابه در موتورهای جستجو بهینه میکنید، این محتوا کمکم رتبه همدیگر را میخورند تا خودشان وضعیت بهتری پیدا کنند. معمولا برای یک ورودی مشخص، گوگل فقط یک تا دو نتیجه را از یک سایت نشان میدهد. اگر اعتبار دامنه شما خیلی بالا باشد نهایتا 3 نتیجه نمایش داده خواهد شد. البته باید به این نکته دقت داشته باشید که کنیبالیزیشن با محتوای تکراری یا Duplicate Content متفاوت است و در محتوای تکراری تقریبا کل مطلب با هم یکسان است.
مفهوم عبارت Cannibalization در دنیای بازاریابی و فروش
کنیبالیزیشن مختص سئو نیست، بلکه در بازاریابی و فروش نیز بهکار برده میشود. اگر برند ما محصولی تولید کند که با فروش آن، فروش یکی دیگر از محصولات ما کاهش یابد، در اصطلاح همنوع خواری یا کنیبالیزیشن رخ داده است. مثال بزنیم؛ شرکت سامسونگ هر سال محصولات جدیدی را روانه بازار میکند. با معرفی یک گوشی پرچمدار مثل گلکسی نوت 20 فروش محصولات قبلی مانند نوت 10 کاهش مییابد. تولید و عرضه همزمان این دو محصول موجب سردرگمی کاربر هنگام خرید و افزایش هزینههای تولید و بازاریابی میشود. در نتیجه با معرفی یک محصول جدید نمونههای مشابه دیگر تولید و عرضه نمیشوند.
البته هر محصول جدیدی رقیب محصولات پیشین نیست، مثلا عرضه مدل A51 با هدفگیری بخش دیگری از مشتریان نمیتواند تاثیر مستقیم بر فروش مدلهای پرچمدار باشد، بلکه کمک میکند تا سهم سامسونگ از بازار فروش گوشی همراه افزایش یافته و طیف وسیعتری از مشتریان را پاسخگو باشد.
بیشتر بخوانید:
طراحی سایت فروشگاهی شرکت طراحی سایت
چه زمانی مشکل کنیبالیزیشن روی کلمات کلیدی رخ میدهد؟
تصور کنید چندین مقاله پیرامون یک کلمه کلیدی نوشتهاید و جنبههای مختلفی را بررسی کردهاید، یا اینکه با همان صفحه کلیدی محصولاتی را با مشخصات مختلف روی سایت خود دارید و هر کدام را برای موتورهای جستجو بهینه کردهاید، در این حالت روی کلمات کلیدی موردنظر کنیبالیزیشن رخ میدهد. بنابراین تلاش کنید به جای نوشتن مطالب کوتاه، در صورت امکان محتوای جامع و کامل بنویسید و منتشر کنید.
باید دقت کنید که دو صفحه شما کلمه کلیدی یکسانی نداشته باشند. حتی ممکن است URL ها و محتوای دو صفحه با هم متفاوت باشند. حتی شاید شما از افزونه یاست استفاده کنید و کلمات کلیدی متفاوتی را برای هر دو صفحه انتخاب کرده باشید؛ اما مشکل اینجاست که گوگل کاری به انتخاب شما در یاست ندارد، بلکه به تکرار یک کلمه در صفحه و تشخیص خودش از موضوع اصلی صفحه توجه دارد.
چه زمانی کنیبالیزیشن مشکل ایجاد میکند؟
تصور کنید روی کلمات کلیدی مشخصی در حال رقابت با رقبا هستید و برای گرفتن بهترین رتبهها خیلی تلاش کردهاید. از سوی دیگر ناگهان متوجه میشوید که در حال افت رتبه هستید و جایگاههای خوب خود را از دست دادهاید. این مشکل به دلیل همنوعخواری است که محتوای شما با کلمات کلیدی یکسان به وجود آوردهاند و در واقع رتبه و اعتبار آنها تقسیم شده است. البته حواستان باشد این مشکل فقط برای کلمات کلیدی کاملا یکسان رخ نمیدهد و اگر تقریبا کلمات کلیدی شما مشابه باشند نیز دچار همنوعخواری میشوید.
وقتی محتوایی که حول یک کلمه کلیدی مینویسید در صفحه دیگری حتی اگر به نحو متفاوتی بیان شود یا از زاویه دیگری به آن نگاه شده باشد میتواند منجر به مشکل کنیبالیزیشن شود.
به همین دلیل بهترین راهکار این است که در مورد هر موضوع یک محتوای کامل و طولانی بنویسید نه اینکه محتواهای کوتاه در صفحات مختلف. به عبارت دیگر بهتر است محتوایی را که قرار است در صفحات مختلف منتشر کنید را با هم جمعبندی کرده و در یک صفحه انتشار دهید تا با مشکل کنیبالیزیشن مواجه نشوید.
چگونه کنیبالیزشن را تشخیص دهیم؟
اگر مشکوک شدید که سایتتان برای بعضی از کلمات کلیدی دچار کنیبالیزیشن شده بهتر است آن کلمه کلیدی را در گوگل در کنار نام سایت خودتان جستجو کنید. مانند شکل زیر:
Site:example.com “keyword”
به جای example.com آدرس سایت خودتان و به جای keyword کلمه کلیدی مشکوک را قرار دهید.
به نتایجی که گوگل نمایش میدهد دقت کنید. چنانچه مقالات مشابهی را – از نظر محتوا و موضوع - به نمایش درآورد به این معناست که این مقالات ممکن است برای این کلمه کلیدی با مشکل کنیبالیزیشن مواجه شده باشند.
چگونه کنیبالیزیشن را تشخیص دهیم؟
یکی از مشکلات مهم این است که بسیاری از وبمسترها و کارشناسان سئو گاهی متوجه نمیشوند که اسیر همنوعخواری شدهاند. برای تشخیص کنیبالیزیشن روشهای مختلفی وجود دارد. سادهترین و بهترین روش این است که در موتور جستجوی گوگل عبارت زیر را وارد کنید:
Site:example.com keyword
به جای example.com با ید آدرس سایت و به جای کیورد نیز کلمه کلیدی موردنظر را وارد کنید. ضمن اینکه میتوانید از ابزارهای مختلف نیز برای تشخیص کنیبالیزیشن استفاده کنید.
چگونه میتوانیم مشکل کنیبالیزیشن را حل کنیم؟
برای حل مشکل همنوعخواری روشهای مختلف وجود دارد. ابتدا بهتر است تصمیم بگیرید که میخواهید کدام مطلب را نگه دارید. سپس میتوانید محتوا را یکپارچه کرده و یک مطلب کامل و جامع داشته باشید و مطلبی که نمیخواهید حذف کنید. البته ریدایرکت 301 نیز برای این هدف مورد استفاده قرار میگیرد، گرچه برخی از کارشناسان خیلی با ریدایرکت 301 زیاد، موافق نیستند. روش دیگر این است که در صورت امکان یکی از محتوا را پیرامون کلمه کلیدی دیگری بهینه کنید تا دو مطلب با کلمه کلیدی مشابه رتبه یکدیگر را نخورند.
روشهای مختلفی برای حل مشکل کنیبالیزیشن وجود دارد؛ اما بهترین روش این است که محتوای تمام صفحاتی که دارای یک کلمه کلیدی هستند را با هم جمع کرده و در یک صفحه مرجع به صورت یک محتوای یکدست و کامل ارائه کنیم. سپس از صفحات دیگر به صفحه اصلی و کامل ریدایرکت بدهیم.
به مرور زمان گوگل صفحات ریدایرکت شده را از فهرست نتایج جستجو حذف خواهد کرد و رتبه آنها را نیز به صفحه اصلی منتقل میکند. در نتیجه شما یک صفحه کامل با رتبهای بهتر خواهید داشت.
کنیبالیزیشن در سئو چه تاثیری دارد؟
پرواضح است که وقتی دو یا چند مطلب دچار همنوع خواری میشوند به نوعی زحمات شما برای سئو از دست میرود. به جای اینکه صفحات شما با رقبا رقابت کنند درواقع درگیر رقابت با یکدیگر میشوند و کاری میکنند که رتبه هر دو محتوا افت کند. در صورتی که اگر آنها تجمیع شوند حتی میتوانند رتبههای بهتری را به خود اختصاص دهند.
جمعبندی
اینکه محتوای ارزشمند خودمان با یکدیگر رقابت کنند و به نوعی با خودزنی رتبههای ما افت کند اصلا جالب نیست. این پدیده کنیبالیزیشن یا همنوعخواری نام دارد و بسیاری از مواقع از بروز چنین مشکلی بیخبر هستیم. بنابراین هر چه تلاش میکنیم به جای بهبود رتبه، جایگاه محتوای ما افت میکند. بهترین کار این است به جای اینکه چند مطلب را روی کلمات کلیدی مشابه بهینه کنید، همه را با هم تجمیع کرده و محتوای جامع بنویسید.
بیشتر بخوانید: طراحی سایت اختصاصی ساخت سایت طراحی سایت در تهران